به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، حالا اهالی تئاتر و کسانی که در دو سال گذشته نمایشی روی صحنه برده‌اند بهتر از هر کسی می‌توانند بگویند این شفاف‌سازی سودمند است یا خیر. در دو سال گذشته یکی از مسائل مورد تاکید سید عباس صالحی - وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی - شفاف‌سازی در امور مختلف بود ولی تقریبا جز سازمان سینمایی هیچ کدام از زیرمجموعه‌های این وزارتخانه چنین دستور و تاکیدی را به صورت امری همیشگی اجرا نکردند.
در چند سال اخیر بارها از طریق رسانه‌های مختلف بر این موضوع تاکید و از سوی کارشناسان و هنرمندان این پرسش مطرح می‌شد که به طور مشخص در حوزه تئاتر نحوه هزینه کرد بودجه اندک تئاتر چه بوده و به زبانی ساده‌تر پول تئاتر صرف چه شده است؟ در این باره شهرام کرمی - مدیر کل پیشین هنرهای نمایشی - درباره اینکه چرا فهرست حمایت‌های اداره کل منتشر نمی‌شود تا برخی هنرمندان اینقدر گله‌مند نباشند گفته بود فکر می‌کند این کار شائبه ایجاد می‌کند و هر هنرمندی ممکن است خود را با دیگری مقایسه کند که چرا کمتر گرفته است.
حال ۶ ماه پس از رفتن او از اداره کل هنرهای نمایشی، فهرست کمک‌هزینه‌ها به نمایش‌های اجرا شده در پایتخت منتشر شده ولی هنوز خبری از گزارش جشنواره‌های تئاتری سال قبل نیست. بنا بر گزارشی که ۱۰ شهریور در سامانه شفاف‌سازی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بارگذاری شده، فهرست نمایش‌هایی که سال ۹۸ و برخی هم در سال ۹۷ در تمام سالن‌های دولتی و غیردولتی اجرا شده و کمک هزینه دریافت کرده‌اند با مشخص بودن زمان اجرا، ثبت شده است.
بر این اساس مشخص است از نمایش‌های تئاتر شهر گرفته تا نمایشی در یک سرای محله، با رقم سه میلیون تا ۲۲۰ میلیون تومان شامل این حمایت شده‌اند. اگر چه این جدول جزئیات قابل توجهی دارد اما در این گزارش کمک هزینه‌ی داده شده به نمایش‌ها و کارگردان‌ها به طور کلی و براساس محل اجرا مرور می‌شود. بیشترین میزان حمایت صورت گرفته سال ۹۸ در تئاتر شهر بوده که حدود یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان می‌شود.
در این مجموعه بیشترین حمایت با رقم ۹۵ میلیون تومان به حسین مسافر آستانه برای نمایش «برگشتن» داده شده که در ماه‌های آبان و آذر سال قبل مدتی اجرا شد و البته این نمایش مدتی قبل در تماشاخانه سرو هم روی صحنه رفت و در نخستین دوره جایزه بزرگ سرو هم که توسط انجمن تئاتر انقلاب و دفاع مقدس به مدیریت حمید نیلی - مدیرعامل پیشین انجمن هنرهای نمایشی - برگزار شد، تندیس سرو، دیپلم افتخار و حایزه نقدی بهترین کارگردانی و نمایش برگزیده را هم دریافت کرد.
بعد از این کار، نمایش «رگ» به کارگردانی ایوب آقاخانی است که آن هم مثل «برگشتن» یکی از نمایش‌های برگزیده جایزه بزرگ سرو معرفی شد و جایزه گرفت که ۸۰ میلیون کمک هزینه اهد شد و بعد «فرشته تاریخ» محمد رضایی راد و «سقوط در کوه مورگان» منیژه محامدی با ۷۵ میلیون دریافت کمک هزینه در مرتبه بعدی هستند.
البته به دلیل آنکه انتشار آمار تماشاگران سالن‌های دولتی در سال گذشته متوقف شد، نمی‌توان به طور دقیق و با عدد و رقم تعداد مخاطبان هر کدام از نمایش‌های اجرا شده در تئاتر شهر و اینکه چقدر بلیت فروخته شده را اعلام کرد، اما سال گذشته سال پرفروغی برای تئاتر شهر نبود که قطعا برخی اتفاق‌های اجتماعی را که منجر به تعطیلی سالن‌ها شد نمی‌توان بی‌تاثیر دانست و در عین حال کیفیت برخی اجراها نیز در جای خود قابل بحث بوده است.
در سال گذشته علاوه بر سالن‌های تئاتر شهر، ۱۳۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان برای آثار اجرا شده در محوطه این مجموعه هزینه شده است. نمایش‌های اجرا شده در تالار هنر به عنوان یکی دیگر از سالن‌ها دولتی، در مجموع ۲۶۱ میلیون تومان کمک هزینه گرفته‌اند که بیشترین کمک هزینه به مریم کاظمی برای نمایش «ساعت هشت در کشتی» با رقم ۴۰ میلیون تومان داده شده که از اسفند ۹۷ تا اردیبهشت ۹۸ اجرا رفته است. ۸۰ درصد فروش گیشه سالن‌های دولتی به خود گروه‌ها تعلق می‌گیرد اما در تالار هنر به دلیل اجرای تئاتر کودک ۱۰۰ درصد فروش برای گروه است.
آثار اجرا شده در تماشاخانه سنگلج ۵۷۱ میلیون و ۶۷۰ هزار تومان کمک هزینه گرفته‌اند. نکته جالب توجه در این تماشاشاخانه آمار بالای مخاطبان مهمان بود که تا وقتی گزارش‌های تعداد مخاطبان منتشر می‌شد در رسانه‌های مختلف مورد بحث قرار گرفته بود. در این تماشاخانه بیشترین کمک هزینه با رقم یکصد میلیون تومان به اسماعیل خلج برای «جمعه کشی» داده شده است. سپس حسن کیانی با دریافت ۶۰ میلیون تومان برای «چشم به راه میرغضب» و مجید امرایی و احسان ملکی با ۴۰ میلیون تومان برای «طریقه حکومت گجر خان» در رده بعدی هستند.
در تالار مولوی که بیشتر آثار دانشجویی روی صحنه می‌روند در مجموع ۷۱ میلیون تومان به نمایش‌های اجرا شده‌اش کمک هزینه داده شده که البته هر کدام رقم‌های اندک و دانشجویی متغیر بین ۳ تا ۶ میلیون تومان داده شده ولی بیشترین حمایت از آرش فلاحت پیشه برای نمایش «پنهان خانه پنج در» با ۲۰ میلیون تومان صورت گرفته است.
نمایش‌های اجرا شده در تالار محراب نیز در مجموع ۶۲ میلیون حمایت شده‌اند. همچنین آثار روی صحنه رفته در تالار حافظ ۲۶۲ میلیون تومان کمک هزینه گرفته‌اند که آرش عباسی برای نمایش «هفت دقیقه» با ۴۰ میلیون تومان و بعد علی‌اصغر دشتی برای نمایش «زیراکس» و کاملیا غزلی برای «من یه زنم صدامو می‌شنوین» هر دو با ۳۰ میلیون تومان در این فهرست هستند.
علاوه براین‌ها در تالار وحدت دو نمایش «مردی در آیینه به کارگردانی علی سلیمانی با ۵۰ میلیون تومان و «جنایت و مکافات» به کارگردانی رضا ثروتی با رقم ۴۰ میلیون تومان مورد حمایت مالی قرار گرفته‌اند. در ادامه به تماشاخانه ایرانشهر می‌توان اشاره کرد که زیرمجموعه شهرداری تهران است و مدیرعامل خانه هنرمندان ایران نیز این روزها بابت تنگناهای مالی و احتمال تعطیلی مجموعه هشدار داده و از شهرداری و وزارت ارشاد درخواست حمایت کرده است.
نمایش‌های اجرا شده‌ی سال گذشته در ایرانشهر که سالن دولتی هم محسوب نمی‌شود ۵۷۰ میلیون تومان از اداره کل هنرهای نمایشی یعنی تقریبا اندازه تالار دولتی سنگلج کمک هزینه گرفته‌اند که بیشترین رقم آن یعنی ۴۵ میلیون تومان به نمایش «عاشقانه‌های خیابان» به کارگردانی شهرام گیل آبادی داده شده است؛ نمایشی که در شب‌های آخر اجرا توقیف شد و این اتفاق با انتقادهای تند کارگردان از اداره کل هنرهای نمایشی همراه شد.
علاوه براین نمایش‌های سالن استاد انتظامی خانه هنرمندان ایران نیز به طور جداگانه ۱۱۳ میلیون تومان حمایت شده‌اند. نمایش‌های اجرا شده در پردیس تئاتر «شهرزاد» با ۱۵۰میلیون تومان، مهرگان با ۹۷ میلیون تومان، تئاتر مستقل تهران با ۳۵ میلیون تومان، نوفل لوشاتو که اخیرا تعطیل شد با ۲۳۲ میلیون تومان، شانو با ۳۳ میلیون تومان، سپند با ۱۱۹ میلیون تومان، خانه موزه استاد انتظامی با ۲۰ میلیون تومان، هامون با ۳۵ میلیون تومان، دیوار چهارم با ۴۶ میلیون تومان، ایران تماشا با ۲۲ میلیون تومان، سالن‌های نمایشی نیاوران با ۲۸ میلیون تومان، تماشاخانه سرو با ۱۵ میلیون تومان از دیگر سالن‌هایی هستند که در زمره سالن‌های خصوصی دسته بندی می‌شوند و نمایش‌های اجرا شده در ان‌ها از اداره کل هنرهای نمایشی حمایت شده‌اند.
بجز این‌ها به سالن نمایشی حوزه هنری هم باید اشاره کرد که آثارش ۵۷ میلیون تومان کمک هزینه گرفته‌اند و سالن استاد جوانمرد خانه تئاتر هم در این فهرست است که سهراب سلیمی و ندا هنگامی برای نمایش‌های خود به ترتیب ۵۰ و ۳۵ میلیون تومان کمک هزینه دریافت کرده‌اند.
آثار اجرا شده در پردیس تئاتر تهران که آن هم زیرمجموعه شهرداری تهران است، با حمایت ۲۴۵ میلیون تومانی در این فهرست دیده می‌شوند. در میان چهار اثری که در این مجموعه روی صحنه رفته‌اند بیشترین کمک هزینه با رقم ۲۲۰ میلیون تومان به نمایش «باغ خونی» از خراسان رضوی داده شده که در جشنواره فجر و نیز در رویداد جایزه بزرگ سرو هم حضور داشت و در آنجا جایزه هم گرفت. البته در جدول منتشر شده این توضیح درج شده که نمایش «باغ خونی» با حمایت موسسه خاتم الاوصیا اجرا شده ولی مشخص نیست چند درصد این کمک هزینه از اداره کل هنرهای نمایشی پرداخت شده و چقدر از سوی این موسسه. هرچند در جستجوهای اینترنتی اطلاعاتی درباره «موسسه خاتم الاوصیا» یافت نمی‌شود و اسامی مشابه دیگری پیدا می‌شوند.
مجموع این حمایت‌ها نزدیک به پنج میلیارد تومان است که تقریبا بیشتر آن‌ها در ماه‌های اخیر پرداخت شده است. در پایان ضمن اشاره به اینکه فهرست کامل حمایت‌های اداره کل هنرهای نمایشی در سال ۹۸ در این لینک قابل مشاهده است، امید می‌رود رویه انتشار کمک هزینه‌ها و نیز تعداد مخاطبان تمام سالن‌های تئاتری اعم از دولتی و غیردولتی به طور شفاف همانند آنچه در سینما اتفاق می‌افتد، از این پس در تئاتر ادامه داشته باشد.
نظر شما